Lithiumbatterijen zijn ‘hot topic’. Voor het vervoer zijn ze aangemerkt als gevaarlijke stof, maar op het gebied van opslag is nog veel onduidelijk. Recent is door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de ‘Circulaire risicobeheersing lithium-ion energiedragers’ uitgekomen, vooruitlopend op de PGS-37 van volgend jaar (2022). In dit artikel licht Teun Graven, docent Wet- en regelgeving Gevaarlijke Stoffen – de belangrijkste voorschriften toe.
Om te beginnen, moeten we eerst een stap terug. Vanwaar de verwarring of lithiumbatterijen wel of geen gevaarlijke stof zijn in geval van opslag? “Als het gaat om de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen komt de PGS-15 in beeld’’, legt Teun uit. “Lithiumbatterijen voldoen aan de definitie van gevaarlijke stoffen die de PGS-15 hanteert. Toch vallen zij niet onder de reikwijdte ervan. Dat betekent dat de PGS-15 voor lithiumbatterijen niet van toepassing is. Het ligt voor de hand om de conclusie te trekken dat lithiumbatterijen voor opslag geen gevaarlijke stoffen zijn, maar dat is te kort door de bocht.’’
Verwarring met impact
Teun vervolgt: “De huidige wet- en regelgeving betreft lithiumbatterijen kan voor veel verwarring zorgen. “Ze vallen wél onder de reikwijdte van het Activiteiten-besluit Milieubeheer en ook onder diverse andere wetten en regelingen. De gevolgen daarvan moet je niet onderschatten. Zo kan bijvoorbeeld voor opslag van lithiumbatterijen een vergunningplicht gelden en kan de zorgplicht voor de omgeving van grote impact zijn. Deze kan in sommige gevallen aanleiding geven voor opslag in brandcompartimenten met blusinstallatie. Iets wat je beslist goed op orde moet hebben.”
Regelgeving rondom lithium-energiedragers is een complex onderwerp
Regelgeving in ontwikkeling
Omdat regelgeving rondom lithium-energie-dragers een complex onderwerp is, kan het inschakelen van deskundige ondersteuning door consultants wenselijk zijn. “In een eerste poging om meer duidelijkheid te verschaffen heeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de ‘Circulaire risicobeheersing lithium-ion energiedragers’ gepubliceerd’’, vervolgt Teun. “Deze circulaire is bedoeld als handreiking voor het bedrijfsleven en het bevoegd gezag. Er worden maatregelen in beschreven die veiligheid verhogend werken bij opslag van lithium-ion energiedragers.’’
“Eén van de belangrijkste veiligheid verhogende maatregelen die beschreven staat, is de aanbeveling om lithium-ion energiedragers op te slaan in brandcompartimenten met een brandoverslag van minimaal zestig minuten’’, zegt hij. “Er wordt onderscheid gemaakt tussen vier verschillende schaalniveaus van opslag, afhankelijk van de hoeveelheid en de inhoud van de energiedragers. Persoonlijk verwacht ik dat deze aanbeveling met de introductie van de PGS-37 een verplichting wordt.’’
Maatregelen in en rond opslagvoorziening
Naast de maatregelen om de brandveiligheid te vergroten, beschrijft de circulaire ook maatregelen rondom verantwoord stapelen en de markering van de opslaglocaties. “De circulaire beveelt aan om pallets met lithium-ion dragers niet te stapelen’’, vervolgt Teun. “Uiteraard kunnen ze wel boven elkaar in palletstellingen geplaatst worden. Daarbij wordt aanbevolen om een vrije ruimte van vijftig centimeter te houden tussen de bovenzijde van de bovenste pallet ende onderzijde van het dak. In de praktijk zal ook rekening gehouden moeten worden met hoogte beperkingen die gelden vanwege de aanwezige blusinstallatie.’’
Veiligheid van de omgeving
In geval van incidenten en calamiteiten kan de opslag van lithium-ion energiedragers een groot risico vormen voor de omgeving. “Het Activiteitenbesluit beschrijft op dit moment wel veiligheidsafstanden voor op-slagvoorzieningen van verpakte gevaarlijke stoffen, maar deze houden nog niet voldoende rekening met de impact van lithium-ion energiedragers’’, stelt Teun. “Hier zal ongetwijfeld meer aandacht voor komen. Belangrijk is dat houders van deze energiedragers in contact treden met de betreffende Veiligheidsregio. In overleg kan een passende locatie voor de opslag worden gezocht. Ook kan dan direct rekening worden gehouden met de voorwaarden die de Veiligheidsregio stelt aan bereikbaarheid door hulpdiensten en beschikbaarheid van risico-informatie voor deze partijen.”
