Op 17 oktober vond de netwerkbijeenkomst ‘Gevaarlijke Stoffen en Compliance’ plaats, georganiseerd door Special Cargo College, Van Traa Advocaten en de Vereniging voor Veiligheidsadviseurs. Experts-sprekers van deze drie organisaties belichtten de complexiteiten in wet- en regelgeving voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, waardoor een juridisch of civiel conflict op de loer kan liggen. De deelnemers – veelal veiligheidsadviseurs – kregen handvatten voor de praktijk om hun bedrijf compliant te kunnen houden.
Rollen en verantwoordelijkheden
Tijdens de bijeenkomst besprak Cor Schaatsbergen, senior docent en consultant bij Special Cargo College, de verschillende rollen in de omgang met gevaarlijke stoffen. Bedrijven die gevaarlijke stoffen vervoeren, moeten voldoen aan uiteenlopende verplichtingen, zoals vastgelegd in ADR-, IMDG- en IATA- en andere (vervoers)regelgeving. Zo worden er verschillende rollen gedefinieerd in deze voorschriften, met bijbehorende verantwoordelijkheden. “Denk aan de rol van de afzender, belader, vervoerder en ontvanger. Het veilig vervoeren van gevaarlijke stoffen begint bij het begrijpen van ieders verantwoordelijkheid binnen de keten. De veiligheidsadviseur vervoer gevaarlijke stoffen speelt hierin een cruciale rol. “Zonder die duidelijkheid ontstaan er risico’s, zowel voor de veiligheid als voor de naleving van de wet”, aldus Cor.
Wie is de overtreder?
Alicia Zwanikken, advocaat bij Van Traa Advocaten, ging in op de vraag: wie is de overtreder bij incidenten met gevaarlijke stoffen? Het antwoord is complex, aangezien meerdere partijen in de keten tegelijkertijd verantwoordelijk kunnen worden gehouden. In haar presentatie besprak Alicia verschillende casussen waarin afzenders, vervoerders en zelfs derden werden aangesproken voor overtredingen van de veiligheidsvoorschriften. Belangrijk hierbij is de toerekening van verantwoordelijkheid: soms worden bedrijven als functionele daders beschouwd, ook al hebben zij de overtreding zelf niet gepleegd. Cor: “In de praktijk zien we vaak dat bedrijven niet alleen worstelen met de specifieke regelgeving zoals ADR of IMDG, maar ook met de vraag wie aansprakelijk is bij incidenten. Daarom is het cruciaal om compliance als een gedeelde verantwoordelijkheid te zien.”
”Het veilig vervoeren van gevaarlijke stoffen begint bij het begrijpen van ieders verantwoordelijkheid binnen de keten”
Civiele gevolgen van Incidenten
Wendy van den Nouland, eveneens advocaat bij Van Traa Advocaten, behandelde de civiele gevolgen van incidenten met gevaarlijke stoffen. Naast juridische sancties kunnen dergelijke incidenten ook leiden tot aanzienlijke financiële schade. Wendy benoemde de verschillende vormen van schade – van ladingschade en schade aan vervoermiddelen tot milieuschade en letselschade voor omwonenden. Bedrijven moeten zich niet alleen bewust zijn van de regelgeving, maar ook van de mogelijke civiele claims die voortvloeien uit niet-naleving.
Wat kun je zelf doen?
Een paar algemene adviezen om juridische problemen te voorkomen, zijn de volgende:
- Borg juridische en logistieke expertise. Zorg ervoor dat je bedrijf op de hoogte is van de verschillende veiligheidsvoorschriften van de internationale en nationale regelgeving: ADR, IMDG, IATA, Omgevingswet, etc. Dit voorkomt tegenstrijdige afspraken en zorgt voor naleving van alle verplichtingen.
- Stel heldere contracten op. Maak duidelijke afspraken met klanten, leveranciers en vervoerders over wie verantwoordelijk is voor het naleven van de specifieke veiligheidsvoorschriften en wie aansprakelijk is voor eventuele schade of juridische complicaties.
- Implementeer interne compliance-processen. Ontwikkel interne processen om ervoor te zorgen dat alle zendingen voldoen aan de relevante voorschriften voordat ze worden verzonden. Dit kan bijvoorbeeld een extra controle van de verpakkingen en documenten omvatten.
- Zorg voor adequate opleiding van medewerkers. Regelmatige training van de medewerkers zorgt ervoor dat ze op de hoogte zijn van de laatste voorschriften en verantwoordelijkheden binnen de keten.
Belang van training
Elke onderneming die gevaarlijke stoffen vervoert of handelingen verricht die hiermee samenhangen, moet een veiligheidsadviseur vervoer gevaarlijke stoffen aanstellen. Deze functionaris moet daartoe deskundig opgeleid en gecertificeerd zijn, aldus Cor. “Training en bewustwording staan aan de basis van een veilige logistiek. Door medewerkers voortdurend (bij) te scholen, kunnen we ongelukken en juridische problemen voorkomen.”
Wat kan Special Cargo doen?
Special Cargo ondersteunt je graag in het veilig en compliant vormgeven van transporten met gevaarlijke stoffen, vanuit onze vestigingen bij Schiphol en in de Europoort. Daarnaast bieden wij een zeer breed opleidingspalet, van cursussen ADR-chauffeur tot Opslag- en Bewustwordingstrainingen. Onze docenten (onder wie Cor Schaatsbergen) leiden je bijvoorbeeld in vijf dagen op tot veiligheidsadviseur – de veiligheidsspil binnen iedere organisatie die te maken heeft met vervoer gevaarlijke stoffen. Maar wij komen ook als externe veiligheidsadviseur bij jou in het bedrijf, om alle procedures en processen in goede banen te leiden.
Voor meer informatie neem je contact op met ons team om de mogelijkheden te bespreken.
