De richtlijn voor opslag van lithiumbatterijen – de PGS 37-2 – is nog niet wettelijk van kracht, maar al wel definitief. Het is duidelijk dat deze nieuwe richtlijn veel uitdagingen voor het bedrijfsleven met zich mee gaat brengen. Over dat thema hebben Special Cargo College en kenniscentrum IPLO met vaste regelmaat contact met elkaar. Doel is om kennis met elkaar te delen over opslag van lithiumbatterijen, en uiteindelijk dat de PGS 37-2 zonder problemen geïmplementeerd gaat worden. Op de IPLO Schakeldag op 27 juni was Special Cargo uitgenodigd te spreken over de uitdagingen hierbij voor bedrijven.
Over IPLO
Voor wie IPLO (Informatiepunt Leefomgeving) nog niet kent: IPLO is een kenniscentrum van de overheid, dat uitleg geeft over onder andere de Omgevingswet. IPLO maakt zelf geen beleid, maar geeft betrokkenen informatie over de wet- en regelgeving, en werkt hierin samen met de (Rijks)overheid. Het belangrijkste IPLO-evenement is de jaarlijkse Schakeldag. Dit congres richt zich op medewerkers van de overheid en kennisinstellingen die bij willen blijven op bepaalde gebieden, zoals ook de opslag van lithiumbatterijen. Op de Schakeldag op 27 juni sprak Belinda de Vries van Special Cargo over de uitvoerbaarheid van de PGS 37-2-voorschriften in de praktijk.
Nieuwe PGS 37-2
Vorig jaar december is een nieuwe, definitieve versie van PGS 37-2 gepubliceerd, de richtlijn voor veilige opslag van lithium-energiedragers oftewel lithiumbatterijen. De richtlijn is samengesteld door een team van deskundigen van brandweer, verzekeraars, omgevingsdiensten en bedrijfsleven. Na verschijning hiervan hebben wij van Special Cargo contact opgenomen met IPLO, omdat we een aantal vragen hadden over het in werking treden van deze aankomende regelgeving. Bianca van Kooij, adviseur Externe Veiligheid van IPLO, vertelde ons dat de PGS 37-2 gepland was in te gaan ergens in 2025. Dan wordt de richtlijn onderdeel van de nieuwe Omgevingswet.
Samenwerking met IPLO
Als kennisinstituut hebben wij vaker contact met landelijke en andere overheden. Deze organisaties vinden het belangrijk om te vernemen hoe regelgeving en beleid in de praktijk uitgevoerd worden. Met onze klanten als ‘achterban’ kunnen wij ook vertellen wat de gevolgen zijn van bepaalde regels voor bedrijven. Deze rol hebben wij nu ook in het contact met IPLO. Als opleidingsinstituut, consultant en uitvoerder van opslag lithiumbatterijen kennen wij de praktijk van batterijenopslag als geen ander, en weten we voor welke uitdagingen het bedrijfsleven staat.
Wederzijds nut
Bianca van Kooij: “Het is voor mij heel nuttig te vernemen waar de vele bedrijven die te maken hebben met opslag van lithiumbatterijen in de praktijk tegenaan lopen. Er komen bij IPLO veel vragen binnen over dit onderwerp. Door meer van de praktijk te zien kunnen we die beter beantwoorden en ook anderen beter informeren.” Teun Graven, docent bij Special Cargo, vult aan: “We streven ernaar onze klanten zo goed mogelijk op de hoogte te houden van alle ontwikkelingen rond wet- en regelgeving. En door ons contact met Bianca zijn wij beter op de hoogte van wat bedrijven kunnen verwachten.”
Uitvoerbare wetten
Om IPLO echt de praktijk van opslag van lithiumbatterijen te laten zien, hebben we deze mensen uitgenodigd een dag met ons mee te gaan op bedrijfsbezoek bij verschillende van onze klanten: een logistiek dienstverlener, een producent van apparatuur op lithiumbatterijen, een producent van lithiumbatterijen (alle drie tevens opslaghouder) en een leverancier van opslagsystemen.
Zoals ook daar bleek, sluit de PGS 37-2 niet altijd aan bij de praktijk, zegt Koen Huizer, QHSE’er van Special Cargo. “Bij het opstellen van wetten en regels moet je er natuurlijk voor zorgen dat ze uitvoerbaar zijn. Maar in de PGS 37-2 wordt vooral gesproken OVER de praktijk, niet zozeer MET de praktijk. De voorschriften zijn zo specifiek gemaakt dat sommige bedrijven heel veel aanpassingen zullen moeten doen. Operationele en organisatorische wijzigingen, maar ook bouwkundige aanpassingen en wijzigingen in de (proces)installatie. Met als gevolg dat het enorme investeringen zal vragen om volledig te voldoen aan de PGS 37-2.”
Niet te verenigen
“Neem bijvoorbeeld de brandveiligheid”, vult Teun aan. “Volgens de PGS 37-2 moet opslag van een bepaalde hoeveelheid lithium-energiedragers altijd in een brandcompartiment plaatsvinden, een ruimte die een brand minimaal 60 minuten binnen of buiten kan houden. Ook zijn er allerlei andere eisen aan brandveiligheid, die eigenlijk moeilijk in één systeem te verenigen zijn.”
Gelijkwaardigheidsbeginsel
De PGS-richtlijnen bieden wel de ruimte om af te wijken van de voorgeschreven maatregelen, door het toepassen van gelijkwaardigheid. Dan moet met het alternatief wel minimaal hetzelfde veiligheidsniveau worden bereikt. Daarnaast moet het bevoegd gezag hier toestemming voor geven. Dit kan bijvoorbeeld spelen bij een gasblussysteem als alternatief voor een sprinklerinstallatie. Koen heeft hier goede ervaringen mee: “Met een gasblussysteem wordt een brand heel snel gestopt. Uit verschillende testen is gebleken dat je met een grote hoeveelheid CO2 een lithiumbrand binnen een aanvaardbare tijd onder controle krijgt, al dan niet helemaal geblust.” Het gelijkwaardigheidsbeginsel kan hier dus soelaas bieden.
Maatwerk
Een andere uitdaging voor het bedrijfsleven: de PGS 37-2 is van toepassing op lithiumbatterijen in een brandcompartiment van maximaal 2500 m2. Bij een grotere oppervlakte zijn er vanuit de PGS geen regels, dan moet er maatwerk toegepast worden. In veel gevallen is óók een vergunning vanuit de Omgevingswet nodig, aldus Bianca. “Dan ben je afhankelijk van de welwillendheid van overgevingsdiensten en/of gemeenten: bij de ene gemeente zul je het heel makkelijk voor elkaar krijgen, bij de andere krijg je te maken met allerlei aanvullende eisen. Omdat het dan binnen de PGS 37-2 past. zal de Veiligheidsregio hierover advies geven. Daarbij speelt de lokale ruimtelijke situatie een belangrijke rol.”
Haalbaarheid
Al met al lijkt er in de PGS 37-2 weinig rekening te worden gehouden met het economisch belang en de haalbaarheid voor ondernemers, vindt Koen: “Je kunt beter een iets minder strikte oplossing aanbieden die wel veilig en economisch haalbaar is, dan een optimale oplossing die niet te realiseren is. Want in dat laatste geval weet je zeker dat er cowboys de grenzen gaan opzoeken.”
Ingangsdatum?
De planning is (nu nog) dat de nieuwe PGS 37-2 ingaat in de loop van 2025. Bianca: “Ik ga me ervoor inspannen dat dit binnenkort duidelijker wordt. Het is voor zowel toezichthouders als bedrijven belangrijk om tijdig te weten wanneer de implementatietermijn ingaat. Bedrijven moeten zich bewust zijn van de regels in de PGS 37-2 en de gelegenheid hebben om zich hierop voor te bereiden.”
Meer informatie
Voor cursussen PGS 37-2/opslag lithiumbatterijen bekijk je ons opleidingsaanbod. En wil je eerst weten wat de PGS 37-2 voor jouw bedrijf gaat betekenen? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.
